Położna środowiskowa podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) kompleksowo opiekuje się kobietami w każdym wieku nie tylko w okresie ciąży i po porodzie, ale także po operacjach ginekologicznych i tych, które wymagają opieki ginekologicznej. Zajmuje się ona pobieraniem materiału do badań, profilaktyką chorób kobiecych i edukacją dotyczącą planowania rodziny i promocją zdrowia. Położna POZ prowadzi także edukację przedporodową i opiekuje się noworodkami do drugiego miesiąca życia.

Z usług bezpłatnej położnej środowiskowej mogą korzystać pacjentki, które opłacają składki w Narodowym Funduszu Zdrowia. W celu przyznania położnej należy złożyć deklarację wyboru położnej środowiskowej do przychodni RODAMED, wskazując na wybór konkretnej położnej. Plik deklaracji znajdziecie Państwo poniżej lub w zakładce pliki do pobrania.

Edukacja okołoporodowa

Jeśli pacjentka spodziewa się dziecka, może skorzystać z pomocy położnej środowiskowej od 21 tygodnia ciąży do rozwiązania. Podczas wizyt położna sprawdzi czy ciąża rozwija się prawidłowo, udzieli szeregu istotnych informacji na temat ciąży, porodu, karmienia piersią i opieki nad noworodkiem. Położna udziela także wsparcia w zakresie diety stylu życia w ciąży, diety i metod łagodzenia dolegliwości ciążowych oraz przeprowadza badania położnicze.

Wizyty patronażowe 

Po wypisaniu matki i dziecka ze szpitala położna środowiskowa kontaktuje się z rodzicem w celu ustalenia pierwszej wizyty patronażowej, która musi odbyć się w ciągu pierwszych 48 godzin w domu pacjentki. Do 8 tygodnia życia dziecka położna wykonu je od 4 do 6 wizyt, podczas których opiekuje się mamą w połogu i noworodkiem do 2 miesiąca życia. Udziela ona porad w zakresie pielęgnacji noworodka, karmienia piersią, szczepień ochronnych, badań profilaktycznych, opieki medycznej oraz prowadzi obserwację i ocenę rozwoju fizycznego i odruchów noworodka oraz wykrywa ewentualne objawy patologiczne. Po zakończeniu wizyt patronażowych położna przekazuje opiekę nad niemowlęciem pielęgniarce podstawowej opieki zdrowotnej.

Opieka pooperacyjna

Pacjentka, która przeszła operację ginekologiczną lub ginekologiczno-onkologiczną, po uzyskaniu skierowania ze szpitala, trafia pod opiekę położnej środowiskowej. Będzie ona objęta opieką położnej w domu od momentu wypisania ze szpitala do całkowitego zagojenia się rany pooperacyjnej.

Cytologia u położnej

W ramach badań profilaktyczno-diagnostycznych położna POZ może pobierać wymaz do cytologii, jeśli ma uprawnienia i umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Szczegółowy zakres zadań położnej środowiskowo-rodzinnej znajdziecie Państwo poniżej w zakładce PODSTAWY PRAWNE ZAWODU.

Położna POZ realizuje świadczenia zdrowotne w warunkach ambulatoryjnych placówce RODAMED lub w domu pacjentki. Opieka sprawowana jest w dni powszednie od poniedziałku do piątku w godzinach od 8:00 do 18:00, z wyłączeniem soboty i niedzieli oraz dni ustawowo wolnych od pracy lub w terminie uzgodnionym z pacjentką.

Pielęgniarka i położna podstawowej opieki zdrowotnej wybierana jest przez osobę ubezpieczoną z art. 114 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia.

1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 27 listopada 2019 r. w sprawie zakresu zadań lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej i położnej podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. 2019 poz. 2335)
2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 28 lutego 2017 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego (Dz.U. 2017 poz. 497)